Hổ phách - "kim cương máu" của nước Nga

Nhắc đến nước Nga hùng vĩ, ngoài bánh mì và những chai rượu vodka thì hổ phách cũng là thứ được biết đến trên khắp thế giới, được mệnh danh là “kim cương máu” mang lại “lộc lá” hay “bất hạnh” cho vô số thợ thủ công, thợ kim hoàn, lái buôn

HỔ PHÁCH LÀ GÌ?
Hổ phách  (tên quốc tế là Amber)  vốn là phần nhựa của một loài thông cổ chảy ra phía ngoài thân cây, hoặc chảy vào phần rỗng bên trong của những cây lớn. Phần nhựa này có mùi hương thơm rất quyến rũ, nên thường thu hút các loại côn trùng lại gần. 
Phần nhựa thông này bị vùi lấp trong lòng đất hoặc băng tuyết qua hàng triệu năm. Chúng hóa thạch và trở thành những khối vật chất đặc biệt mang theo lá cây, cỏ hoặc côn trùng bên trong. Hổ phách thông thường có màu sắc là màu vàng của vàng kim loại.

Giá trị của hổ phách được ghi nhận trong lịch sử thế giới qua câu chuyện vua nước Phổ tặng cho Nga Sa hoàng một căn phòng trang trí toàn bộ bằng hổ phách vào đầu thế kỷ 18.
Căn phòng này từng được mệnh danh là kỳ quan thứ 8 của thế giới, được trang trí hoàn toàn bằng những bức tường hổ phách, gương và đá quý. 
Căn phòng hổ phách được đặt trong Cung điện Catherine, tên hoàng hậu của Peter Đại đế. Nó nằm ở ngoại ô Leningrad, nay là Saint Petersburg.
Năm 1941, Đức Quốc Xã xâm chiếm Leningrad và tháo dỡ toàn bộ căn phòng mang về Đức. Mọi vết tích đã bị xóa sạch, biến nó trở thành một kho báu bí ẩn của nhân loại.

Tham khảo: DU LỊCH NGA CUNG ĐƯỜNG VÀNG: MOSCOW - SAINT PETERSBURG

VÌ SAO ĐƯỢC GỌI LÀ “KIM CƯƠNG MÁU”?
Sau khi Liên bang Xô viết tan rã, hổ phách được mệnh danh như “kim cương máu” của Nga, mang lại “lộc lá” cũng như bất hạnh cho vô số thợ thủ công, thợ kim hoàn, lái buôn.
Thợ khai thác dùng một ống xả lớn để tìm đá quý ở đáy đầm bùn. Áp lực trong ống đẩy nước ộc lên ở đầm bên cạnh, xục từ dưới đáy đầm lên một lớp “đất xanh”, lớp đất có niên đại khoảng 50 triệu năm, chứa hổ phách.

Thợ khai thác “chui” tìm hổ phách gần làng Khabarovo, Kaliningrad.

Một viên hổ phách lớn có giá trị gần bằng một thỏi vàng có cùng trọng lượng. Giá hổ phách tùy thuộc vào màu sắc và độ trong suốt, các vết nứt, bong bóng khí bên trong, cũng như hóa thạch của côn trùng, bò sát.
Thứ của báu trời cho này thu hút vô số người dân bản địa lao vào thử vận may. Trung bình cứ 3 cư dân địa phương thì có 1 người đi đào hổ phách.
Luật pháp lỏng lẻo khiến những người thợ trái phép có cơ hội “hành nghề”. Nếu tìm được một viên đá chất lượng cao và bán trót lọt, họ có thể bỏ túi 4.000 USD. Nếu không may bị bắt, họ chỉ phải nộp phạt gần 6 USD.
Rất nhiều thợ đào phải chịu đựng các triệu chứng bệnh nghề nghiệp, vì ngâm mình lâu trong nước lạnh như đau lưng, suy thận. Vào những ngày xui xẻo, các đầm gần biển có thể lún sụt, hút theo sinh mạng hàng chục thợ đào.

Một bản dựng thuyền quân sự của Thụy Điển làm từ hổ phách trong bảo tàng hổ phách tại Kaliningrad.

Theo Tổ chức minh bạch quốc tế, mỗi thợ khai thác hổ phách trái phép tại đây có thể kiếm 2.000-3.000 USD mỗi tháng, một khoản thu nhập lớn so với mức sống trung bình. Người dân truyền nhau câu chuyện về một thanh niên may mắn tìm được 300 kg hổ phách ngay trong ngày đầu đi đào, anh bán nó và bỏ túi 33.000 USD.
Tuy nhiên, chi phí bỏ ra để đào hổ phách không phải là rẻ, dù chỉ là một số biện pháp bảo hộ thô sơ nhất. Theo ước tính của những người thợ, một đêm đào hổ phách tại mỏ có chi phí 1.000 USD. Chi phí khai thác vào tháng cao điểm có thể lên tới 55.000 USD.

Các bức tranh Thiên Chúa Giáo khảm hổ phách.

Thời Trung Cổ, hổ phách thường được dùng để xâu chuỗi hạt, tạc thành quân cờ, nạm hộp nữ trang và tượng.
Ngoài ra, thứ đá quý này còn được trộn vào nguyên liệu sản xuất kính lúp. Kính lúp hổ phách tụ nhiệt gây cháy nhanh hơn kính lúp thường.
Sơn làm từ hổ phách được dùng để đánh bóng nhạc cụ. Bột hổ phách được dùng trong y khoa, chữa trị các vết thương hở miệng. Vòng cổ hổ phách được cho là có tác dụng ngăn ngừa viêm họng và bệnh tuyến giáp.
Ngoài màu vàng rực, hổ phách còn có nhiều sắc độ khác. Ví dụ tại Cộng hòa Dominica, người ta tìm thấy hổ phách xanh lá và lam. Hổ phách đỏ rực và tím vừa xuất hiện trở lại tại Burma, Sicily, Lebanon, Ukraine và vùng Baltic.

CÔNG DỤNG CỦA HỔ PHÁCH
Hổ phách khi mới khai thác thường ở dạng xù xì nhưng đây là loại rất dễ mài giũa, cắt gọt nên thường được những người thợ chế tác thành những đồ trang sức mang tính thẩm mỹ cao như nhẫn, cườm tay, hoa tai, chuỗi hạt, tẩu thuốc… Hổ phách không màu được xem là vật liệu tốt nhất để làm chuỗi hạt cầu nguyện do cảm giác láng mượt, trơn tru của nó mang lại.

Theo quan niệm tâm linh, hổ phách là linh vật hội tụ những sinh khí của trời đất được bồi đắp hàng triệu năm. Từ thời kỳ Đồ Đá, hổ phách đã được sử dụng làm đồ trang sức, vật phẩm phong thủy, bùa hộ mệnh… Khi sử dụng hổ phách, chủ nhân sẽ được hưởng những nguồn năng lượng tốt lành, tăng thêm vận khí may mắn trong công việc đồng thời luôn có tâm thế lạc quan, tinh anh.
Ngoài ra, theo đông y, hổ phách có tính bình, vị ngọt sẽ tác động vào kinh, tâm, can, phế và bàng quang. Chính vì là một “tinh thể” tẩy uế, nên hổ phách còn có tác dụng làm trong sạch cơ thể, tinh thần cũng như môi trường chung quanh.

Du khách chọn mua hổ phách trong cửa hàng tại Moscow.